Airfield Models (http://www.airfieldmodels.com)Sandpappír og pússikubbar

Ég get ekki sagt það nógu sterkum orðum að mikilvægasta verkfærið til að fá góða áferð á módel er sandpappírinn. Af einhverjum orsökum sannfæra margir módelsmiðir sig um að pússivinnan sé of erfið vinna, of leiðinleg, of tímafrek, eða finna einhverjar aðrar ástæður til að komast hjá því að pússa.

Sjálfum finnst mér gaman að pússa, því það breytir vel smíðuðu verki í frábært verk.

Ekkert verk í módelsmíði er eins auðvelt að læra og pússninguna. Ef sandpappír er ekki notaður, þá er það oftast mjög augljóst og ef maður reynir að komast hjá því að pússa, þá er maður stimplaður sem lélegur verkmaður. Mér þykir það leitt, en það er bara satt.

Reglan hjá mér er að pússa alla viðarhluta sem fara í módelið, hvort sem þeir sjást eða ekki. Ég pússa allar hliðar vængbita áður en ég lími þá á sinn stað, vængvefinn pússa ég, formerana, þríhyrningana – allt. Það gerir heilmikinn mun.

Sönglaðu eftirfarandi vers fyrir þér þar til þú verður sannfærður og trúir því að er ekki bara verkfæri, heldur lífsstíll:

"Sandpappír er vinur minn.  Sandpappír er vinur minn.  Sandpappír er vinur minn..."


Sandpappír

Aldrei tálga ef þú getur sagað

Aldrei pússa ef þú getur tálgað

Pússivinnan tekur í raun afar lítinn tíma ef maður velur rétta sandpappírinn og rétta pússikubbinn fyrir verkið. Það er mjög mikilvægt að kaupa góðan sandpappír. Hvað mig viðvíkur, þá er 3M Sandblaster pappírinn sá besti sem hægt er að fá.

Ég hef notað Sandblaster pappírinn í nokkur ár. Frá ví ég notaði hann fyrst, þá fann ég greinilega muninn á hve mikið betur hann skar viðinn. Það er einmitt það sem sandpappír gerir. Það eru örsmá korn fest á undirlag sem skera efnið.

Frá þýðanda: Samkvæmt upplýsingum sem ég hef fengið í Litalandi, þá er SAITAC pappírinn sá sandpappír sem hefur verið vinsælastur meðal smiða og málara hér á landi (ég veit ekki hvar hann er framleiddur að öðru leiti en því að það stendur „Made in EC“ á honum). Hann færst í öllum þessum venjulegur stærðum og grófleikum og vinnur mjög vel. Á M.a.r.e. Abrasivi vefnum eru mjög viðamiklar upplýsingar á ítölsku um þennan pappír.

Sandpappír er til í mismunandi gerðum. Ég lít ekki á pússivinnuna sem leiðinlegt verk, en þar sem margir gera það, þá getur rétt val á pappír auðveldað verkið og þar með þau leiðindi sem það gæti haft í för með sér.

Blautur eða þurr (wet or dry) sandpappír er hannaður fyrir ógljúpt yfirborð. Hann er góður til að apússa málningu, glerfíber, málm o.s.frv. Fínni gerðir hans eru góðar til að pússa balsavið.

Garnet pappír er gerður fyrir við og þú ættir að kaupa hann.

Flint pappír er handa krökkum í handavinni og ætti alddrei að sjást í smíðastofu módelsmiðs.

Aluminum Oxide pappír er hægt að nota jafnt á við og málm. Lestu hilargreinina til að fá frekari upplýsingar.

Athugaðu að Garnet og Flint pappírar eru ekki vatnsþolnir. Það sem meira er að ég bý í Florida og verkstæðið mitt er ekki með loftstýringu þannig að þegar rakinn er sem mestur í loftinu, þá blotnar sandpappírinn minn svo mikið að hann verður fljótlega ónothæfur.

Ég kaupi þann pappír sem ég nota mest í heilum kössum (220 og 360) og pakkningar af 80 og 150 pappír vegna þess að hann endist lengur þegar hann er notaður á mjúkan balsavið.

Ég kaupi samsafn af blaut-þurrum pappír vegna þess að hann endist líka lengi ef ég fer vel með hann. Bútarnir sem ég nota til að blautpússa eru hreinsaðir vel í vatni og síðan hengdir upp til þerris með þvottaklemmum. Þegar ég finn mjög fínan blaut-þurran pappír (fínni en 1000) þá kauði ég venjulega nokkur stykki því það getur verið erfitt að finna hann.

Það eru til á markaði pússisett til að ná rispum úr glæru plasti (eins og framrúðum á mótorhjólum) sem innihalda ofboðslega fínan pappír – 12.000 korn. Hann er á ofnu baki og dugar vel til að ná göllum úr glæru plasti – oftast stjórnklefagluggum. Örk afg slíkum pappír sem er 12” x 12” kostar næstum fimmtán dollara, en í setti nu er oftast mismunandi fínn pappír í smærri örkum. Það borgar sig að kaupa svona sett ef maður vill hafa rispulausa glugga.

Til að ná árangri fljótar og nota minni sandpappír er mikilvægt að læra hvenær og hvers vegna maður á að nota hvaða grófleika. Algeng mistök er að byrja með of fínan pappír. Það er þess vegna sem fólk heldur að pússivinna sé leiðinleg og taki langan tíma. Ef fyrsti pappírinn sem þú notar hefur grófleikann 400 þá tekur heila eilífð að slétta hlut eða jafnvel bara að nálgast það að gera hann sléttan..

Almennt talað, þá er grófur pappír notaður til að forma hluta og slétta þá. Meðalgrófur pappír er notaður til að ná endanlegri lögun og fjarlægja rispur eftir grófa pappírinn.

Fyrir beran við sem á eftir að hylja með einhverju efni er nóg að ljúka pússivinnunni með fínum pappír. Það er aftur á móti hægt að pólera við sem er eins mjúkur og balsi. Þar koma ofurfínu pappírarnir til sögunnar.

Ekki skipta um grófleika fyrr en pappírinn sem þú ert að nota hefur fjarlægt allar rispur eftir pappírinn sem var notaður á undan. Til dæmis, ef þú byrjar með 100 korn og ferð svo í 15 korn þá skaltu ekki fara 180 korn fyrr en allar 100 korna rispurnar eru farnar.

Ef þú ferð í fínni pappírinn áður en allar rispurnar eftir þann grófa eru farnar, þá þarftu annað tveggja að pússa mikið meira til að fjarlægja þær, eða það verða áberandi rispur eftir í viðnum.

Þú þarft í flestum tilfellum ekkert endilega að fara alla röðina í grófleika. Aftur er það reynslan sem segir þér hvenær þú átt að skipta um pappír og í hvaða grófleika þú átt að fara.

Þegar þú byrjar að nota fínan pappír, þá ættir þú að vera um það bil búinn eða mjög langt kominn með að forma hlutinn sem þú ert að vinna við. Það er núna sem þú ert að byrja að undirbúa loka yfirborðsmeðferð.


Val á sandpappír eftir efni

Ég uppgötvaði það fyrir löngu að sandpappírsframleiðendur hafa ekki balsavið í huga þegar þeir flokka pappírinn sinn í grófan, meðalgrófan og fínan. Sumir framleiðendur setja ekki einusinni kornastærð á pakknigar eða pappírinn sjálfan. Ef svo er, þá kauði ég ekki pappírinn.

Athugaðu líka að kornafjöldi og stærðir eru mismunandi á milli framleiðenda. Með öðrum orðum, það sem einn framleiðandi flokkar sem 220 korna pappír getur verið verulega fínni eða grófari en eins merktur pappír frá öðrum framleiðanda.

Sandpappírstafla

Það er nokkurn vegin svona sem ég flokka sandpappír.  Þí eigin reynsla getur einnig komið í góðar þarfir, en þetta getur gefið þér eitthvað til að byrja á ef þú ert byrjandi.

  • B gefur til kynna að gott sé að byrja með þenna grófleika við venjulega pússivinnu.

    Þú gætir viljað byrja með annað verkfæri ens og hefil eða grófari pappír ef efnið er með margar rispur, þarf mikið að forma eða er með alvarlegar misfellur.
  • H gefur til kynna að hér sé gott að hætta og fara að hugsa um frekari yfirborðsmeðferð.

    Þú vilt hugsanlega halda áfgram með enn fínni pappír og ná gljáa á efnið, eða pólera (þar með talinn við).
Mjög gróft
 
Gróft
 
Milligróft
 
Fínt
 
Mjög fínt
 
Efni

Kornastærð

60
80
100
120
150
180
220
320
400
600
800
1000
1600+
Harðviður / Birkikrossviður       B         H        
Harður balsi / Lite Ply           B     H        
Meðalharður balsi             B     H      
Léttur balsi               B     H    
Glerfíber, plast og málmur                 B     H  

Næst — Pússikubbar


Höfundarréttur © 2002 Paul K. Johnson
Þýtt með leyfi höfundar: Guðjón Ólafsson